Geleneksel veri merkezlerinin yüksek enerji tüketimi ve çevresel etkileri, teknoloji devlerini yeni çözümler aramaya itti. Bu arayışta, sualtı veri merkezleri sürdürülebilirlik, sabit sıcaklıklar ve yenilenebilir enerjiyle dikkat çekti.
Microsoft’un öncülük ettiği Project Natick gibi projeler, okyanusun derinliklerini dijital dünyanın yeni merkezi haline getirdi. Uzmanlar, bilimsel araştırmalar ışığında bu soruya yanıt aradı.
SUALTI VERİ MERKEZLERİNİN AVANTAJLARI: SABİT SICAKLIKLAR VE ENERJİ VERİMLİLİĞİ
Sualtı veri merkezleri, okyanusun doğal soğutma kapasitesinden yararlanarak geleneksel veri merkezlerinin en büyük sorunlarından biri olan aşırı ısınmayı ortadan kaldırdı.
Okyanus suyu, sabit ve düşük sıcaklıklarıyla sunucuların soğutulmasında benzersiz bir avantaj sağladı.
Microsoft’un Project Natick kapsamında İskoçya’nın Orkney Adaları açıklarında konuşlandırdığı Northern Isles veri merkezi, 864 sunucu ve 27.6 petabayt depolama kapasitesiyle iki yıl boyunca deniz dibinde çalıştı.
Sualtı veri merkezleri, karadakilere göre sekiz kat daha düşük arıza oranı sergiledi.
Florida Üniversitesi’nden Prof. Dr. Md Jahidul Islam, “Okyanusun sabit sıcaklıkları, veri merkezleri için ideal bir ortam sunuyor. Soğutma maliyetlerini sıfıra indiren bu sistem, enerji verimliliğinde çığır açıyor” dedi. Islam, nitrojen dolu ortamların ve insan müdahalesinin olmammasının ekipman ömrünü uzattığını vurguladı. Ayrıca, sualtı veri merkezlerinin yenilenebilir enerji kaynaklarıyla çalışması, karbon ayak izini azaltmada kritik bir rol oynadı.
Orkney Adaları’nda kullanılan %100 yenilenebilir enerji şebekesi, rüzgar, güneş ve dalga enerjisinden güç alarak bu potansiyeli ortaya koydu.
YENİLENEBİLİR ENERJİYLE GÜÇLENEN GELECEK
Sualtı veri merkezleri, gelgit enerjisi ve rüzgar enerjisi gibi yenilenebilir kaynaklarla entegre edilerek sürdürülebilirliği bir üst seviyeye taşıyor.
Çin’in Şanghay açıklarında inşa edilen ve rüzgar enerjisiyle çalışacak dünyanın ilk sualtı veri merkezi, bu alanda yeni bir dönemi başlattı. Geliştiriciler, bu projenin enerji verimliliğini artırırken çevresel etkileri en aza indireceğini belirtti.
Greenpeace’in iklim uzmanı Tom Dowdall, sualtı veri merkezlerinin potansiyeline dikkat çekti:
“Denizdeki rüzgar enerjisi santralleriyle entegre edilen sualtı veri merkezleri, karbon nötr bir gelecek için umut vadediyor. Ancak, Microsoft gibi şirketlerin yenilenebilir enerji yatırımlarını artırması gerekiyor.”
Dowdall, Apple ve Google’ın yenilenebilir enerjiye geçişte daha ileri olduğunu belirterek sektörün bu alanda daha fazla çaba göstermesi gerektiğini vurguladı.
BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR VE ZORLUKLAR
Bilimsel araştırmalar, sualtı veri merkezlerinin avantajlarını ortaya koyarken, bazı zorlukları da gözler önüne serdi.
Microsoft’un araştırmacıları, nitrojen dolu ortamların ve insan müdahalesinin olmammasının arıza oranlarını düşürdüğünü kanıtladı. Ancak, bakım ve yükseltme işlemleri sualtında ciddi lojistik sorunlar oluştu.
Cadence Design Systems’tan mühendis Mark Seymour, “Sualtı veri merkezleri soğutma avantajı sağlasa da, donanım güncellemeleri ve bakım işlemleri için pratik değil. Ölçeklendirme, bu teknolojinin önündeki en büyük engel” dedi.
Florida Üniversitesi’nden bir ekip, sualtı veri merkezlerinin akustik saldırılara karşı savunmasız olabileceğini ortaya koydu.
Yoğun su ortamında ses dalgaları, sunucuların sabit disklerini hedef alarak çalışmaz hale getirebilir. Bu tehdide karşı geliştirilen makine öğrenimi algoritmaları, olası riskleri tespit etmeyi amaçladı.
ÇEVRESEL ETKİLER VE GELECEĞE BAKIŞ
Sualtı veri merkezlerinin çevresel etkileri de tartışma konusu oldu. Microsoft, Project Natick’in deniz ekosistemine zararının minimal olduğunu iddia etse de, uzmanla durumunda risklerin artabileceği uyarısında bulundu.
Sualtı veri merkezlerinin ürettiği gürültü, karideslerin çıkardığı seslerden daha düşük olsa da, binlerce veri merkezinin okyanusa yerleştirilmesi durumunda ekosistem üzerindeki etkiler belirsizliğini korudu. Bununla birlikte, sualtı veri merkezleri, karada “ışıksız” veri merkezleri tasarlamak için ilham kaynağı oldu.
Microsoft’un Azure Misyon Sistemleri Başkan Yardımcısı William Chappell, “İnsan müdahalesi olmadan çalışan veri merkezleri, edge computing için devrim niteliğinde” dedi.
Çin’in Hainan kıyılarında başlattığı 68.000 metrekarelik sualtı veri merkezi projesi ise bu teknolojinin küresel ölçekte ilgi gördüğünü kanıtladı.
DİJİTAL DÜNYANIN YENİ UFKU
Sualtı veri merkezleri, sabit sıcaklıklar, yenilenebilir enerji ve yüksek verimlilikle teknoloji dünyasında yeni bir çağ başlattı.
Microsoft’un Project Natick’i gibi girişimler, sürdürülebilirlik ve inovasyonun birleştiği bir geleceğin mümkün olduğunu gösterdi. Ancak, bakım zorlukları, çevresel etkiler ve ölçeklendirme sorunları, bu teknolojinin yaygınlaşması önünde önemli engellediğinin altını çizdi.
Uzmanlar, bilimsel araştırmaların ve yenilenebilir enerji yatırımlarının bu engelleri aşmada kilit rol oynayacağını belirtti.
Okyanusun derinliklerinde başlayan bu dijital devrim, geleceğin veri merkezlerini daha yeşil ve güvenilir kılmak için bir yol haritası sundu.
